Duurzaam Valsugana

Meren met blauwe vlag 

In 2013 kreeg het Lago di Levico als eerste meer in Italië de Bandiera Blu, de prestigieuze prijs van de Foundation for Environmental Education, die de inzet voor duurzaam en verantwoord beheer van zeeën en meren beoordeelt en die inmiddels in 41 landen actief is. Het water moet helder en schoon zijn, rijk aan biodiversiteit en bruisen van leven. De voorzieningen van de stranden en aangrenzende locaties zijn gericht op de gezondheid van het meer, de bewoners en degenen die het meer bezoeken, en bevorderen bewustwording en passie. Ook in 2024 kreeg het Lago di Levico de blauwe vlag, evenals het Lago di Caldonazzo. Deze onderscheiding beloont inzet en zet aan tot blijvende reflectie over de constructieve relatie tussen mens en natuur.  

Vakantie in een berghut 

Wonen in de bergen... hoe kun je de bergen beter ten volle beleven? Wonen binnen de gezellige muren van een hut die naar hout en steen ruikt, waar nog steeds de verhalen weerklinken van degenen die hem bouwden en liefhadden.

Vacanze in baita is een vereniging die accommodatie bevordert in de berghutten die al aanwezig zijn op de Lagorai en in Valsugana, en maakt deze beschikbaar voor gezinnen, voor wie ontspanning zoekt of juist wil sporten, en voor iedereen die de sfeer wil proeven van een traditionele woning, gemakkelijk bereikbaar maar midden in de natuur.

Ook de plek waar we wonen maakt deel van ons uit en wakker worden in het evenwicht en de stilte van een plek die als thuis voelt, stimuleert ons om voor elkaar en voor de planeet te zorgen. 

Het land van de bijen 

In afwachting van het moment dat de hele aarde ‘land van de bijen’ wordt, neemt Levico Terme het voortouw in de bescherming van dit insect, dat essentieel is voor de biodiversiteit en waarvan meer dan 75% van de wereldwijde voedselgewassen afhankelijk is. Bijen produceren niet alleen het zoete vloeibare goud, maar spelen ook een sleutelrol bij de instandhouding van het evenwicht in ecosystemen en zijn beschermers van de gezondheid van het milieu.

Levico promoot en beschermt de lokale bijenteelt sinds 2021 en organiseert bewustwordingsinitiatieven op dit gebied, in samenwerking met het toeristenbureau Valsugana Lagorai en de vereniging van hoteliers. Het land van de bijen gonst van de voorstellen, te beginnen bij de heerlijke honing die je ter plaatse in bijenstallen kunt proeven voor zintuiglijke ervaringen...  

Een koe adopteren 

Als je de groene weiden van Valsugana doorkruist, kom je vaak de echte heersers van de bergweiden tegen, die de wandelaars nieuwsgierig gadeslaan. Achter de koeien zijn pittoreske alpenboerderijen in hun volle bedrijf te zien. Maar de aandacht voor het dierenwelzijn en het behoud van het territorium, evenals de kwaliteit van de zuivelproducten komen niet uit het niets: ze zijn het resultaat van een constante inzet van de boeren en de hele gemeenschap.

De onbaatzuchtigheid en consistentie van de herders gaan hand in hand met de steun van lokale overheden en organisaties, maar ook de bezoekers spelen een belangrijke rol. De eerste stap is te begrijpen dat de kwaliteit van de producten in hun eenvoud ligt, maar dat authenticiteit ook respect voor kennis en manuele arbeid inhoudt.

Je kunt deelnemen aan het project Adopteer een koe en zo lokale producenten steunen en bijdragen aan het werk van de alpenboerderijen. Een deel van de opbrengst is bestemd voor activiteiten voor de bescherming van het land, zoals het verbeteren van paden en wegen, in samenwerking met de afdelingen Cai Sat van Valsugana en Tesino.  

Twee voeten, twee wielen 

Twee voeten, twee wielen en openbare mobiliteit zijn de sleutelwoorden. Fietsliefhebbers kunnen zich uitleven op de 300 km lange mountainbikeroutes (tot op 2000 meter hoogte!), fietsroutes die verbonden zijn met de Giro d'Italia, en een 80 km lang fietspad langs de rivier Brenta, dat het Lago di Caldonazzo verbindt met Bassano del Grappa, met ‘Bicigrill’-restauratiepunten en een trein+fiets-dienst die in het hoogseizoen is geopend.

Dankzij een verbeterd fiets- en voetpadennetwerk en de invoering van oplaad- en verhuurdiensten voor e-bikes, zijn er belangrijke attracties beschikbaar zonder auto, zoals ‘Arte Sella’, die mobiliteit met een lage uitstoot bevorderen. Bovendien maakt de efficiënte busdienst het mogelijk om de fiets of paraglider mee te nemen naar plaatsen zoals de Panarotta, waardoor ook sportievelingen hun hart op kunnen halen.

Het toeristenbureau van Valsugana en Lagorai heeft, ter ondersteuning van het werk van de vijf afdelingen Cai Sat van het gebied, die meer dan 2345 km aan paden beheren, het Tesino Lagorai Trekking & Bike-project gelanceerd om de staat van bestaande paden te controleren en nieuwe routes in kaart te brengen en zo het duurzame mobiliteitsnetwerk in het hele gebied uit te breiden en te verbinden.  

Go Nature Positive

De natuur weet altijd het beste in ons naar boven te halen: soms moeten we enkel naar haar luisteren en met haar meedenken. GoNaturePositive! is een door de Europese Commissie gesteund samenwerkingsinitiatief, waarbij bestuurders, bedrijven, maatschappelijke organisaties en bezoekers betrokken zijn om een economie van coëxistentie, die in harmonie is met de planeet, op te zetten. Valsugana is geselecteerd als pilotgebied om innovatieve strategieën op het gebied van duurzaam toerisme toe te passen.

Kan toerisme bijdragen aan het herstel van de natuur en het behoud van biodiversiteit? Hoe kunnen de populairste bestemmingen worden beheerd met het oog op verantwoordelijkheid en wederkerigheid? Gegevens worden berekend, problemen en mogelijkheden geanalyseerd en samen wordt er gekeken hoe we de milieuvriendelijkheid van de hele toeristische keten in het gebied kunnen tot stand kunnen brengen: go nature, go! 

Voedselverspilling tegengaan 

We gooien een derde van het voedsel dat we produceren weg: een op de drie appels, een op de drie pizza’s. Het uitbannen van voedselverspilling is een essentiële stap als we het hebben over het bestrijden van de klimaatcrisis, over ecologische transitie en sociale rechtvaardigheid. Lokale producenten, die het kloppend hart vormen van de gastronomie van Valsugana, worden aangemoedigd om afval te verminderen tijdens de oogst, de verwerking en de distributie.

De boerenmarkten en nul-kilometer-winkels promoten de consumptie van seizoenproducten en niet-perfecte producten, en dagen zo de esthetische normen van de grootschalige detailhandel uit met ongeëvenaarde smaak en substantie. En als er iets over blijft, of iets er gewoon niet goed genoeg uitziet om verkocht te worden, wordt dit verwerkt tot sappen, conserven en andere ambachtelijke producten, voor minimale verspilling en maximale kwaliteit.

Of het nu om festivals of grote evenementen gaat, of om de dagelijkse werkzaamheden van hotels, restaurants en agrotoerisme: er zijn veel bewustwordings- en trainingsprojecten voor het terugdringen van voedselverspilling. Sommige gelegenheden bieden speciaal aangepaste porties aan en nodigen bezoekers uit om restjes mee naar huis te nemen via initiatieven zoals de ‘food box’, duurzame containers voor restjes voedsel. Ook scholen staan in de frontlinie en met gezamenlijke workshops en educatieve projecten leren kinderen en jongeren van jongs af aan respect te hebben voor wat ze eten en de waarde ervan te begrijpen. 

Ecologisch meer van Castel Tesino 

Een watervlakte waar je in kunt duiken om af te koelen na een wandeling, of waar je kunt uitrusten en ontspannen: dat is het Biolago di Castel Tesino, een meer dat zuiver en kristalhelder blijft dankzij natuurlijke zuiveringssystemen op basis van waterplanten en micro-organismen. Vervuilende stoffen zijn uitgebannen en, te midden van een sprookjesachtig landschap tussen de blauwe lucht en de puntige silhouetten van de valleidorpen, gaat het ecologische meer harmonieus op in de omringende natuur en is zo een milieuvriendelijk alternatief voor traditionele zwembaden.

Het beheer, dat het gebruik van energie- en waterbronnen vermindert en optimaliseert, maakt deze plek tot een concrete stap in de transformatie van Valsugana in een milieuvriendelijke bestemming. 

Arte Sella

Een echt beleid van respect voor de natuur moet hand in hand gaan met een radicale culturele paradigmaverschuiving: kunst en wetenschap, cultuur en natuur zijn essentiële onderdelen van de mensheid die we willen zijn en de samenleving die we willen opbouwen. In Valsugana denken en creëren mens en natuur samen: kunst in de open lucht in het combineren van wat is en wat zou kunnen zijn, altijd met het grootste respect voor het milieu en de biodiversiteit.

Arte Sella is een internationaal beroemde tentoonstelling van hedendaagse kunst, met als hoofdrolspelers takken, bladeren, stenen, boomstammen, stukken lucht, rivier en weiland. De kunstenaars zijn de reisgenoten die samen met de bezoekers de voortdurende evolutie van het landschap en de aarde volgen, de tijden en stemmingen ervan respecteren en hun werk voortdurend aanpassen aan wat de natuur ingeeft.