Latte Ledro

Laura's keuze

Je zult ontdekken dat het proeven van verwerkte melk een echte emotie kan worden, net zo intens als de reis die ondernomen werd in het begin van de vorige eeuw door een familie die nooit opgeeft. En de bruisende, openhartige, onvermoeibare Laura is het resultaat.  

Een meisje dat aan honderd dingen denkt en er duizend doet. Je ontmoet haar elke dag op de boerderij, aan de kaastoog of tussen haar dieren, koeien, varkens, paarden die allemaal een naam hebben, voordat en nadat ze de beste restaurants in de vallei tot aan het Gardameer persoonlijk heeft bediend. 

Je wordt ontroerd door haar verhalen vol liefde, respect en toewijding voor papa Ermanno, de kaasmaker, en mama Cristina, en daarvoor haar grootouders, door wie ze genoodzaakt was impopulaire keuzes vanuit het hart te maken. Van een carrière bij een multinational tot de beslissing in 2014, toen ze slechts 24 jaar oud was, om het familiebedrijf om te vormen van een melkleverancier tot een onafhankelijk bedrijf.  

In de afgelopen 5 jaar is ze erin geslaagd om de productie en de verkoop met 240% te verhogen, na een maandenlang verblijf op een Amerikaanse ranch die haar de juiste afstand gaf om na te denken en haar batterijen op te laden. Als je haar kent, begrijp je waarom. Maar let op, ze deelt de eer met alle leden van de familie en met Nicolò, de jonge melkboer, want haar motto is: “De wolf is de kracht van de roedel en de roedel is de kracht van de wolf”. 

Laura's waarden

“In onze familie hebben we altijd schulden gehad. Ik heb altijd over schulden horen praten, maar mijn vader”, zegt Laura enthousiast, “heeft altijd gezegd dat we het goed hebben zolang er eten op tafel staat. Schulden betalen zichzelf terug en als er geen geld is, verkopen we wat we hebben. Hij lacht altijd en dit is zijn filosofie, een voorbeeld van hoe je moet leven.” 

Laura had graag aan het Istituto Agrario di San Michele all'Adige willen studeren, maar dat was duur en ze had een flat moeten betalen vanwege de afstand van huis, en dus koos ze voor iets dat toch nuttig zou zijn om haar familie te helpen. Ze ging boekhouding studeren en terwijl ze zich vanaf haar 15e bezighield met de huishoudelijke en bedrijfsadministratie, maakte ze na haar afstuderen naam als administratief medewerkster en vervolgens als inkoop- en logistiekmedewerkster voor een groot metaalverwerkend bedrijf in Trentino.  

Latte Ledro is gevestigd in het ouderlijke huis, buiten het dorp, van vader Ermanno, beter bekend als Fic, vanwege zijn mollige gestalte als kind. Laura's kantoor bevindt zich in de oude stal waar de familie aan het begin van de vorige eeuw vier koeien hield om zichzelf te kunnen voorzien. 

“Je had mijn oma moeten kennen. Ze had drie zonen en toen de broer van haar man, die vier zonen had, stierf, voedde mijn oma haar drie zonen op en hielp ze haar schoonzus. Ze had niets, maar toch was er voor iedereen die langskwam altijd een plek aan tafel. Ze maakte overdag en 's nachts schoon, naaide, ging het veld op, deed alles om het gezin draaiende te houden. Ze had de kracht van drie mannen, als je haar zag werken... Ze is opgegroeid met mannen en moest meer man zijn geweest dan zij, wat iedereen altijd tegen me zegt: Laura, ze zijn bang van je als ze je zien...” 

Het werk op de boerderij houdt nooit op. Zaterdag, zondag, Kerstmis, augustus: de koeien hebben verzorging nodig, moeten twee keer per dag worden gemolken en de melk moet vers worden verwerkt, meteen nadat ze gemolken is.  

Laura's kazen

De kazen van Fic worden vervaardigd van melk van ongeveer 80 koeien van de rassen Braunvieh, Friesian, Jersey en Pezzata Rossa. Elke koe produceert een bepaalde kwaliteit melk, magerder, vetter of eiwitrijker, afhankelijk van het type kaas dat gemaakt moet worden. De melk wordt rauw verwerkt, zonder pasteurisatie, wat zorgt voor een volle, romige consistentie die vult, smelt en het water in de mond doet lopen in elk stadium van de rijping. Ze behoudt de doordringende geur van gras en hooi, een aroma dat moeilijk te vergeten is, en dat, meer of minder uitgesproken, aanwezig is in alle kazen. 

Het dozijn kazen, plus boter, ontlenen hun naam aan de hoger gelegen weiden boven de boerderij waar de dieren's zomers naar toe worden gebracht om te grazen. Het gebruikte stremsel is natuurlijk kalfsstremsel, de fermenten worden in huis geproduceerd door mama Cristina, de kazen worden zorgvuldig bewaard in een kluis waar ze elke week persoonlijk worden geolied door Ermanno's vaardige handen. Handen die emoties schenken, die weten hoe ze de temperatuur van de caldera moeten herkennen nog voor ze die gecontroleerd hebben, die de vormen bewegen en snijden met de glimlach van een beginner die al 60 jaar dezelfde gebaren herhaalt.  

Verder is er nog de geur van het hooi op de boerderij, het hooi dat in balen wordt geperst voor de stal, het hooi van de groene bergweiden dat zelfs na het drogen de groene kleur van de lariksen behoudt en een geur die zo intens en zoet is dat je het gevoel hebt erin te baden.  

De boter heet Geometra, naar de hoogste berg van de vallei. De zachte caciotta heet Croina, zoals de weide die haar voedt. Coloer zijn de pittige caciotta's met bieslook, tijm, wilde knoflook en chilipeper met de naam van een verborgen paradijselijk hoekje, sinds 1990 beheerd door de familie Oradini, en zo verder, van smeltkazen tot aan de twee gerijpte kazen die de namen dragen van de beste weiden, Vies en Candria. 

Laura's projecten

Terwijl ze in haar hoofd bestanden opent en sluit voor alles wat de boerderij nodig heeft, van de tractor tot de manden, van de gezondheidscertificaten tot de bestellingen, vindt Laura tijd om klanten die haar producten komen kopen mee te nemen naar de stallen, tussen de kalveren, en hen te begeleiden tijdens een degustatie voordat ze hun aankopen doen. 

“Ik maak geen plannen op lange termijn, omdat ik continu van dag tot dag leef. Ik had een idee: mijn vader en moeder meer vrije tijd schenken, maar tegelijkertijd realiseer ik me dat hoe meer ik de verwerking opvoer, hoe meer er te doen is, dus blijven ze de hele tijd werken. Maar ik ben erin geslaagd om de zaken te veranderen, rond te komen en mensen de waarde te laten inzien van producten die als uitmuntend worden erkend”. 

Maar Laura heeft nog veel meer projecten, en ze vertelt erover alsof ze ze al heeft gerealiseerd, altijd gericht op de toekomst. Ze is ruiterbegeleider en ponytrainer met haar twee paarden. Ze leert je niet galopperen, maar wel hoe je van een dier moet houden en hoe je de verantwoordelijkheid voelt voor zijn leven. Ze volgde een imkeropleiding, zodat ze de bijenkorven van haar oom kon blijven houden en kaas met honing kon combineren. Ze volgde ook een proeveropleiding, zodat ze mensen de combinatie van de vier overheersende tonen van kaas, zoet, zout, zuur en bitter, kan leren herkennen en hen leren dat, als bitter en zout overheersen, er iets mis is gegaan. En dan is er ook nog het museumproject, waarin ze het levensverhaal van haar familie vertelt aan de hand van voorwerpen en privéfoto's die de gemeenschap haar heeft geleend.  

“Ik hou van geschiedenis omdat ik emotioneel word van oude foto's, foto's die een beeld geven van het echte leven. Het mooie op al die foto's is dat iedereen lacht. Ze hebben het moeilijk, maar ze lachen echt. Ze zijn vuil, maar de kinderen hebben zulke mooie gezichten, ze lachen zo mooi, niet zoals op de selfies van vandaag. Tegenwoordig hebben we veel foto's, maar geen herinneringen. Toen waren er weinig foto's, maar veel herinneringen, die je van diep vanbinnen raken, je maag doorboren.” 

Bezzecca, in Val di Ledro, bereik je te voet of met de auto. Hier krijg je de kans om meer te leren over melk en de geschiedenis van de vallei. Als je Laura tegenkomt, kijk dan in haar ogen en houd haar blik vast. Het kan een ontroerend moment zijn.