Rovereto en Vallagarina: het vierde deel van het Vredespad
Van de berghut Rifugio Damiano Chiesa naar de berghut Rifugio Achille Papa, door Rovereto
Het vierde deel van het Vredespad begint en eindigt op grote hoogte - van de berghut Rifugio Damiano Chiesa naar de berghut Rifugio Achille Papa - maar de zeven etappes gaan verschillende keren omlaag, omhoog en weer omlaag. Zo bereik je de top, met uitzicht op het Gardameer, de Vallarsa en de Adige-vallei, en vervolgens de dorpen onderaan de vallei, zoals Mori, Isera en het grotere Rovereto.
De 126 kilometer van dit vierde deel brengen je dicht bij de plaatsen van de Grote Oorlog in dit deel van Trentino. Loopgraven, overblijfselen en wandelpaden die helpen de herinnering aan het verleden te herstellen en een vreedzame geest te versterken. Er zijn ook berghutten, groene weiden, historische pleinen en musea. Een wandelroute waarvan sommige delen ook per mountainbike kunnen worden afgelegd, maar altijd in het doordachte en rustige tempo van trekking in de bergen.
Dit deel van het Vredespad kan in zeven dagen worden afgelegd.
Voor je vertrekt, raden we je aan om de regels betreffende voorzichtigheid in de bergen door te nemen en op voorhand contact op te nemen met de uitbaters van de berghutten om er zeker van te zijn dat ze open zijn en dat er plaats is om te overnachten.
Etappe 1: Van Rifugio Damiano Chiesa naar Mori
De route van de top van de Monte Altissimo naar het dorp Mori is maar liefst 39 km lang! Een lange, maar bijna volledig bergafwaartse etappe die nooit steil of moeilijk is. Als je met dit in je achterhoofd vertrekt, komen je benen en geest snel op gang.
Onderweg zie je misschien wel een van de meest iconische vlinders van de alpenweiden: de grote witte vlinder met zwarte en rode stippen, de Parnassius apollo. De Monte Baldo, een kostbare en zeldzame wereld met unieke botanische soorten, is de ideale habitat voor deze vlinder.
Vlak voor Polsa vind je een kunstmatig impluvium, een van de weinige die nog in zijn geheel te zien is. Als je niet weet wat het is, volgt hier een korte beschrijving! Een impluvium is een groot vierkant oppervlak geplaveid met steen, schuin en geschikt om water op te vangen, te filteren en naar grote reservoirs verder stroomafwaarts te leiden. Het werd uitgevonden tijdens de Grote Oorlog om niet te hoeven wachten op trage en bescheiden voorraden die maar een paar dagen houdbaar waren.
Na lichte stijgingen en dalingen en prachtige uitzichten gaat het laatste stuk door kleine gehuchten voordat je zonder inspanningen in het dorp Mori aankomt. Het is aangenaam om op de verschillende pleintjes je waterfles te vullen met fris water uit de fonteinen of om een café uit te kiezen voor een welverdiende verfrissing. Enmisschien wel een lekker broodje met lokale vleeswaren en kazen.
Etappe 2: Van Mori naar Ronzo Chienis
De tweede etappe van het vierde deel is intens, maar afwisselend en uitdagend. Je wint hoogte en bereikt de top van de Monte Creino, met zijn weidse uitzichten en intacte overblijfselen van loopgraven en bunkers.
Op de top van de Monte Creino bevinden zich enkele van de best bewaard gebleven loopgraven van het hele Vredespad. Ze deden dienst als observatorium en maakten deel uit van een groot woongebied. Ondanks het natuurlijke risico op instorting zijn deze sites open en kunnen ze bezocht worden.
Na de monumenten die opgedragen zijn aan de geleden pijn, eindigt de tweede etappe in Ronzo Chienis, in Val di Gresta. Deze kleine vallei is “de moestuin van Trentino”. Het milde Gardaklimaat reikt helemaal tot hier en maakt het mogelijk om tarwe en groenten te verbouwen op ongewone hoogten. Er wordt hier al minstens tachtig jaar duurzame landbouw bedreven, met name sinds de oprichting van een lokaal landbouwconsortium dat aandacht heeft voor zowel de kwaliteit van de producten als de portemonnee van de landbouwers.
Etappe 3: Van Ronzo Chienis naar Rovereto
Tijdens de derde etappe van het vierde deel klim je van Ronzo Chienis naar de top van de Monte Biaena en daal je vervolgens af naar de bodem van de vallei.
Op de heuvels van Isera strekken de wijngaarden zich uit. In Isera wordt traditioneel de fruitige Marzemino geproduceerd, een van de edelste wijnen van Trentino die reeds vermeld werd in Mozarts Don Giovanni. Bij Isera markeert de brug over de Adige symbolisch de eerste helft van het Vredespad.
Het eindpunt van de derde etappe is Rovereto, de ‘Stad van de Vrede’. In de stad kun je prachtige musea bezoeken, zoals het Mart, het museum voor moderne en hedendaagse kunst van Trento en Rovereto, het Museo Storico Italiano della Guerra en het Casa d’Arte Futurista Depero.
Etappe 4: Van Rovereto naar Rifugio Monte Zugna
De vierde etappe is niet al te lang, maar wel intens. Van het centrum van Rovereto klim je omhoog naar de Rifugio Monte Zugna. Daar gaan we dan!
We raden je aan om aan het begin van de route een kleine omweg te maken om de Campana dei Caduti van dichtbij te zien op de Colle di Miravalle. Deze 100 klokken zijn in brons gegoten uit de kanonnen van de landen die deelnamen aan de Eerste Wereldoorlog en verspreiden elke avond een universele vredesboodschap.
De helling geeft geen respijt en klimt omhoog naar de Monte Zugna. Wanneer het bos zich opent, kun je het prachtige Vallarsa aanschouwen met de vesting van de Monte Corno Battisti en de top van de Monte Cornetto.Onderweg kom de overblijfselen tegen van de "Trincerone", de Italiaanse verdedigingslinie tijdens de Grote Oorlog, waar het Oostenrijks-Hongaarse offensief dat bekend staat als de Strafexpeditie werd gebroken in het voorjaar van 1916.
De berghut Rifugio Monte Zugna ligt op een aangename open plek. Voor de lunch (de polenta met paddenstoelen is erg lekker!) zijn de groene weiden met uitzicht over de Adige-vallei de beste plek om te bekomen van de vermoeidheid van de klim.
Etappe 5: Van Rifugio Monte Zugna naar Rifugio Fraccaroli
Dit is een prachtige etappe, met de juiste hoeveelheid inspanning en met geweldige uitzichten. De beklimming van het ruige Val di Gatto met de Carega opent de deuren naar de Kleine Dolomieten.
Tussen Passo Buole en de berghut Rifugio Fraccaroli is er tussen juni en augustus een overvloed aan edelweiss, een bloem die symbool staat voor de ruige schoonheid van de bergen. De Oostenrijkse en Duitse legers beschouwden de edelweiss als een symbool van militaire moed en borduurden hem op hun revers. Kijk in het Oorlogsmuseum in Rovereto in de zaal die gewijd is aan de Eerste Wereldoorlog omhoog naar de Karlsbluse van de 25e Compagnia di Alta Montagna van het Oostenrijks-Hongaarse leger! Je ziet een delicate metalen edelweiss op de grijze kraag van de jas van een scherpschutter.
De berghut Rifugio Fraccaroli, de eindbestemming van deze vijfde etappe, ligt net onder de top van de Carega, die je moet aanschouwen bij zonsondergang of zonsopgang. En als het helder is, kun je zelfs een glimp opvangen van de Adriatische Zee.
Etappe 6: Van Rifugio Fraccaroli naar Rifugio Achille Papa
Tijdens deze voornamelijk bergafwaartse etappe mag je de doorgang naar de voet van de Sengio Alto-groep, de Kleine Dolomieten met de toren van de Cornetto niet missen. Als je ervaring hebt, kun je over de spectaculaire bergkam lopen voor een meer technische en uitdagende variant.
Aan de voet van de Monte Cornetto, vlakbij de uitgestrekte weilanden van de Malga Boffetal, vind je het “Bovetal Boulder Park”, een uitgestrekt gebied met grillige rotsblokken van verschillende grootte die geschikt zijn voor boulderen - het sportieve zusje van rotsklimmen. Dus waarom niet profiteren van deze immense rollende stenen om de vreedzame kunst van het klimmen te benaderen?
Voordat je aankomt bij de berghut Rifugio Achille Papa, is het de moeite waard om even te stoppen en te genieten van het landschap en vooral om de nabijgelegen Strada delle 52 Gallerie te verkennen, een waar militair ingenieurswonder. De bouw van de Strada delle 52 Gallerie op de Pasubio is een internationale trots van het Italiaanse leger, gezien de complexiteit van de onderneming en de doeltreffendheid van de resultaten.
Etappe 7: Van Rifugio Achille Papa naar Rifugio Lancia
De laatste etappe van het vierde deel van het Vredespad is erg kort, heel aangenaam, van grote historische betekenis en met een grote emotionele impact. Tussen de Italiaanse en de Oostenrijkse Dente, over de kraters van bommen en mijnen, kom je in contact met de tragedie van de oorlog.
Op de top van de Oostenrijkse Dente, draai je naar de Italiaanse linie! ‘… de omwenteling van de Italiaanse Dente is zo onnatuurlijk en de door de explosie opgeworpen rotsblokken blijven de wetten van de zwaartekracht tarten dat, als de mist medeplichtig is, het lijkt alsof de mijn net is ontploft.’ Uit La Grande Guerra e Il Sentiero della Pace – Claudio Fabbro)