Paganella en Piana Rotaliana
Toekomstige avonturen
Om de hoofdrolspelers van echte verandering te zijn, moeten we de hele gemeenschap betrekken bij een geïntegreerd en participatief traject dat de nog te schrijven pagina’s van de toekomst vult met verhalen over innovatieve projecten en inzet voor de avonturen die we samen gaan beleven.
Dolomiti Paganella Future Lab
‘DNA van het gebied’, ‘Nieuwe generaties’, ‘Klimaatverandering’, ‘Toerisme in balans’: dit zijn de conceptuele pijlers van het baanbrekende project Dolomiti Paganella Future Lab, een traject dat in 2019 officieel van start is gegaan met als doel alle belanghebbenden te betrekken bij het ontwerpen van de toekomst van de hoogvlakte van Paganella.
Het Future Lab wil voorstellen ontwikkelen die het natuurlijke en culturele erfgoed behouden en de impact op het milieu op een creatieve en doelgerichte manier verminderen. Dit is een voorbeeld van hoe samenwerking tussen bewoners, bestuurders en bezoekers doeltreffende oplossingen kan voortbrengen voor een verantwoorde en duurzame cultuur en economie, die in balans zijn tussen traditie en innovatie.
Alles draait om het DNA van het gebied: het is de identiteit van de bergen, valleien en dorpen, die de basis vormt van waaruit we de huidige sociale en ecologische uitdagingen kunnen aanpakken. Door jongeren te betrekken bij de co-creatie van een toekomst die hun aspiraties en waarden weerspiegelt, wordt er gezocht naar oplossingen en beste praktijken om de klimaatcrisis te verzachten en zich eraan aan te passen, en een toerismemodel voor te stellen dat de behoeften van bezoekers verenigt met die van de lokale gemeenschap, voor een positieve en blijvende impact. Van het jongerencomité voor toerisme tot gedragshandleidingen, van de zoektocht naar nieuwe vormen van storytelling tot projecten voor het beheer van de toeristenstromen: de workshops voor de toekomst verkennen elk aspect van het huidige leven.

De ‘Carta dei Valori’
Wat echte waarde heeft, heeft meestal geen prijs. En dit essentiële concept is de basis van het Handvest van de waarden van Dolomiti Paganella: tien punten die in 2019 door de Gemeenschap van de hoogvlakte van Paganella zijn vastgelegd en die in aanmerking moeten worden genomen bij het definiëren van de projecten en acties die in het gebied moeten worden uitgevoerd. Geïnspireerd op de historische reglementen, de ‘Carte di Regola’ van Trentino, is het Handvest aangepast aan de huidige uitdagingen, waarbij de waarde in plaats van de prijs weer centraal staat en een berg- en mensvriendelijk gebied wordt nagestreefd.
Enkele van de basisprincipes zijn: focussen op kwaliteit in plaats van kwantiteit, de toekomstige generaties als pioniers en vernieuwers beschouwen, een veerkrachtige en klimaatneutrale bestemming worden, streven naar een bestemming zonder seizoenen met een verantwoord en regeneratief toerisme, dat in staat is waarde te genereren in de uitwisseling tussen gasten, territorium en inwoners.
Het Handvest is ontwikkeld en wordt gedeeld met de hele gemeenschap door middel van een voortdurend participatief proces. Het is bedoeld als een leidraad die als basis dient voor elke beslissing en actie met betrekking tot de hoogvlakte van Paganella, vooral op het gebied van toerisme.

Een verhaal dat weerklinkt
Wij zijn de verhalen die we vertellen en door de manier waarop we de wereld beschrijven creëren we zelf de realiteit. Hierover is door filosofen en denkers uit alle tijden gediscussieerd en de geschiedenis heeft het met feiten aangetoond. Het is dan ook geen toeval dat Dolomiti Paganella heeft besloten om zijn milieu- en sociale verantwoordelijkheidsproject te verankeren in een diepgaande verandering van het verhaal. “Weerklinken” is de kern.
Hier weerklinkt het begrip van het delen door en voor iedereen, de gasten en de beschermers van deze bergen die ons huisvesten. Universele waarden weerklinken en echoën na tussen de oude stenen wanden van de alpenboerderijen en de diepe kloven van de hoogste bergtoppen, en nemen de diepe, eerlijke toon aan van een ruig land dat weet hoe het gastvrij kan zijn. Verantwoordelijkheid, de kostbaarste vrucht van vrijheid, weerklinkt hier. Hier zijn verhalen, emoties en aandacht voor essentie te horen.
Het verhaal veranderen betekent het radicaal veranderen van een territorium en daarmee ook het toeristische aanbod. Wanneer het niet langer om een product gaat dat wordt aangeboden, maar om een manier van leven en zijn, verandert het aanbod. Om door anderen te worden verwelkomd moet je zelf open staan voor anderen en bereid zijn jezelf in de strijd te gooien, van visie te veranderen en samen met de gemeenschap die ons ontvangt, makers van het heden te worden. Er is geen seizoensgebondenheid, er is harmonie en bewustzijn, de hele herfst, winter, lente en zomer door.
Een echte plek in plaats van een logo, samenwerking in plaats van concurrentie: het is allemaal terug te vinden in de borden langs de paden, de marketing van de hotels en de restaurants, de websites en het sportieve aanbod, de verhalen van de ouderen en de manier van skiles geven, de films, documentaires en persoonlijke blogs.

Lago di Molveno
Op 20 maart 2023 lanceerden de gemeente Molveno, het toeristenbureau van Dolomiti Paganella, Trentino Marketing en de territoriale bureaus van het Brenta-gebied, als reactie op een behoefte van de hele gemeenschap, het proefproject Nieuw beheer van toeristenstromen aan het meer van Molveno, om de benutting van deze kostbare bestemming in de Dolomieten te beschermen. Hierbij wordt de voorkeur gegeven aan kwaliteit boven kwantiteit, met respect voor de natuur, het leven van de bewoners en de ervaring van de bezoekers.
Het doel is om de draagkracht van het gebied te beoordelen, namelijk het maximale aantal mensen dat het op een bepaald moment kan ontvangen zonder onherstelbare schade op te lopen, en het toegangsbeleid dienovereenkomstig te beheren. Het project omvat de invoering van infrastructuur en communicatieoplossingen om de toegang tot het meer te regelen. Alle initiatieven worden ontwikkeld met de actieve betrokkenheid van de lokale gemeenschap, de exploitanten en de gasten.

Green Team en werkplaatsen voor duurzaamheid
Actie begint met begrijpen en dan... wordt het echte actie! Er zijn negen werkplaatsen voor duurzaamheid die de meest dringende behoeften van de regio dekken, toerisme, milieubescherming, de betrokkenheid van jongeren en bezoekers, cultuur en mobiliteit. Alles is met elkaar verweven en elke draad, mits goed geweven, draagt bij aan het verfraaien van en betekenis geven aan het complexe tapijt van de toekomst die we wensen.
Zo hebben de jongerenwerkgroep van Paganella, nu deel uitmakend van de New Generation Tourism Commission, en het toeristenbureau Dolomiti Paganella zich verenigd in het Green Team, een operationeel team dat de prioritaire acties heeft geïdentificeerd die nodig zijn voor een volledig milieuvriendelijke omschakeling van het gebied. De energietransitie en het terugdringen van emissies zijn van fundamenteel belang, net als de erkenning van de centrale rol van biodiversiteit in het bestaan van de wereld.

De wijntuin – Piana Rotaliana Königsberg in kleur
Wat voor kleur heeft wijn? Wit, rood of rosé, amberkleurig, bijna zwart, scharlakenrood, ivoorwit... alle nuances van de wereld zouden niet genoeg zijn om de grote verscheidenheid aan wijnen aan te geven die door de wijnboeren van de Piana Rotaliana worden geproduceerd. Maar een kleur kan zeker het uitgangspunt zijn om de verhalen te vertellen van elke plant, elke fles en vooral van elke kunstenaar en ambachtsman die het kostbare vloeibare goud van deze gebieden deskundig bewerkt.
Het project Piana Rotaliana Königsberg a Colori heeft dan ook als doel om de wijngaarden van de vlakte te transformeren in Europa’s meest fascinerende wijntuin, de Giardino del Vino, een prachtig voorbeeld van duurzaamheid en innovatie toegepast op wijn- en gastronomietoerisme. Wijnboeren, instanties, verenigingen, studenten en touroperators werken efficiënt samen met het consortium Piana Rotaliana Königsberg, het toeristenbureau Dolomiti Paganella en de Edmund Mach Foundation, om ethiek en esthetiek te verenigen. Initiatieven die de schoonheid en identiteit van dorpjes en wijngaarden versterken gaan hand in hand met de toepassing van duurzame langbouwpraktijken, die gericht zijn op het beschermen van de biodiversiteit en de vruchtbaarheid van de bodem, maar ook de visuele ervaring nog mooier willen maken.
Een voorbeeld hiervan is de groenbemesting: door de rijen wijnstokken af te wisselen met de aanplant van andere gewassen verhoogt de productiviteit en veerkracht van de wijngaard, verbetert de vruchtbaarheid van de bodem en wordt de biologische diversiteit van flora en fauna beschermd, en daarmee het hele ecosysteem van het gebied.