In het spoor van Marzemino, de kosmopolitische wijn

Van de Kaukasus naar Trentino, want hier is het goed toeven!

Is het je opgevallen dat Italiaanse reisbestemmingen steevast worden geassocieerd met een specifieke wijn? In Vallagarina is de onbetwiste heerser de fonkelende Marzemino met zijn milde smaak, hoofdrolspeler in de verhalen van de reizigers uit de 18e eeuw. Zelfs Lorenzo Da Ponte, de librettist die de verzen van Mozarts Don Giovanni schreef, verwijst ernaar in die beroemde opera: ‘Schenk de wijn in! Voortreffelijke Marzemino!’ 

En voortreffelijk is hij. Tegenwoordig is Marzemino een moderne rode wijn met een intense kleur en een bouquet van paarse viooltjes en kruiden, nooit te alcoholisch, altijd elegant en toegankelijk. 

Toch heeft deze wijn uit Trentino, waar de reizigers uit het noorden zo dol op waren, een exotische oorsprong. Had je dat kunnen bedenken? Grondig onderzoek naar de genetica van deze druif brengt ons naar de vruchtbare vlaktes van de Kaukasus, vanwaar hij zich in de loop der eeuwen naar Griekenland verplaatste, naar de eilanden Cyprus, Lefkas en Kefalonia, om uiteindelijk neer te strijken op het platteland van Vallagarina, dankzij de Venetianen die hem hierheen brachten. 

In de kelders van de nobele Marzemino

De lente en de herfst zijn de perfecte tijd om een weekend te plannen en de suggestieve plekjes van de nobele Marzemino te ontdekken. Als je van noord naar zuid door de vallei reist, net als de reizigers uit de 18e eeuw, kun je beginnen bij de Cantina di Aldeno, een van de oudste coöperatieve wijnmakerijen van Trentino. Hij dateert uit 1910 en je kunt er terecht voor een rondleiding met proeverij die het werk, de dromen en de ambities van niet minder dan 380 wijnboeren in de vallei samenbrengt.  

Vervolgens kun je het Ziresi-wijnbouwgebied op de linkeroever van het Adigedal verkennen, de cru-wijngaard bij uitstek van de Marzemino Superiore, waarna je het dorp Calliano bereikt. Hier word je verwelkomd door een andere wijnfamilie uit Trentino, eigenaren van de gelijknamige Cantina Salizzoni. Het oude, 18e-eeuwse woonhuis, Palazzo Valentini, midden in de oude dorpskern, is een schatkamer op het gebied van het produceren en rijpen van wijn in kleine eiken vaten. 

Op weg naar Rovereto raden we je aan te stoppen in het plaatsje Nogaredo voor een bezoek aan de Cantina Vivallis. De naam vertelt het hele verhaal: Vi van viticoltore (wijnboer), vite (wijnstok), vino (wijn) en vita (leven); Vallis (van het dal) als verwijzing naar de hechte band van de leden van dit coöperatieve wijnhuis met het grondgebied. Hier kun je je laten rondleiden door de wijngaarden en leren hoe de druiven worden omgezet in wijn om vervolgens nectar in het glas te worden. 

Een stop in Rovereto. Neem de tijd voor een bezoek aan de Cantina Letrari. De lange geschiedenis van een familie die zijn wortels in de vallei heeft sinds 1647. Een naam, Leonello Letrari, die wijngeschiedenis heeft geschreven in Trentino, een erfenis die nu wordt voortgezet door zijn dochter Lucia. Een verhaal om naar te luisteren. En vervolgens te proeven. 

In de gemeente Isera, het zenuwcentrum van de Marzemino-productie, kun je het Casa del Vino della Vallagarina bezoeken in het 18e-eeuwse Palazzo de Probizer. In de rijkgevulde wijnwinkel kun je alle Marzemino-wijnen uit de streek proeven en kopen. Ook kun je overnachten in de gezellige B&B en genieten van de gerechten uit de gerenommeerde keuken.  

Isera is ook de plaats van de alom bekende Cantina d’Isera, het vlaggenschip van de Marzemino-coöperatie: 150 wijnbouwers bewerken de wijngaarden in de vallei, die hier kan bogen op een basaltbodem, uniek in heel Trentino. Daaraan ontleent de wijn zijn bijzondere aromatische finesse. Een bezoek aan de mooie wijnkelder en de goed gesorteerde wine-shop is een must. 

Wat dacht je ervan om in de voetsporen te treden van de adellijke reizigers uit de 17e eeuw? Met landschappen om te schilderen, symfonieën om te componeren, romans die op je pen wachten... en heerlijke wijnen om te proeven.